Kalp boşlukları arasında kan geçisişinin olduğu 4 adet kapak vardır. Mitral kapak bunlardan birisidir. Sol atriyum ve sol ventrikül arasında bulunur.
Mitral Kapak Yetmezliği Nedir?
Mitral kapak yetmezliği, kalbin sol tarafındaki odacıkları arasındaki mitral kapağın tamamen kapanmadığı ve bu nedenle kanın kapaktan geriye doğru aktığı bir kalp kapakçığı hastalığıdır. Bu durumda kan ilerlemesi gereken yönde ilerleyemez ve geriye doğru sızıntı meydana gelir. Sızıntının şiddeti hastalığın ilerleyişi ve ciddiyeti hakkında bilgi verir. Eğer sızıntının şiddeti ilerledikçe akciğerlerde yoğunlaşmaya başlar ve akciğer bulguları ön plana çıkar (nefes darlığı, çabuk yorulma, uzanmakla nefes darlığında artış gibi)
Nedenleri?
Ülkemizde Mitral kapak hastalıklarının en sık nedeni Romatizmal Kalp Kapak Hastalığıdır. Çocukken geçirilen, ağır seyretmiş veya iyi tedavi edilememiş Beta tonsilliti kalp kapaklarında hasar bırakabilir ve bu ileri yaşlarda karşımıza Mitral darlığı veya Mitral yetmezliği olarak çıkabilir. Bu nedenle çocukken sık boğaz enfeksiyonu geçirenlerde kalp muayenesi ayrıca önemlidir. Kalp kapakları Ekokardiyografi ile değerlendirilmelidir.
Diğer sık nedenler arasında Mitral Valv Prolapsusu (MVP) dediğimiz yapısal olarak kalp kapağında çökme olması bulunur. Bu bireylerde MVP’ a Hafif dereceli Mitral Yetmezlik eşlik edebilir ve genelde ilerleme görülmez ve hastada kapak yetmezliğine bağlı şikayet oluşturmaz. Ancak MVP olan bireylerde aritmi(ritim bozukluğu), anksiyete, Migren görülme sıklığında artış olduğu göz ardı edilmemelidir.
Diğer nedenler arasında enfeksiyöz nedenler (Infektif endokardit), kalp krizi komplikasyonları ,otoimmün hastalıklar, bağ dokusu hastalıkları, travma gibi nedenler bulunur.
Mitral Kapak Yetmezliği Belirtileri Nelerdir?
Bazen uzun yıllar boyunca hiç bir bulgu ve belirti vermez. Genellikle yavaş ilerleme söz konusudur. Bazı durumlarda mitral kapak yetmezliği akut-aniden gelişebilir bu ciddi bir tabloyla ortaya çıkar ve acil müdahale gerektirir.
Olası semptomlar:
- Nefes darlığı, çabuk yorulma
- Çarpıntı
- Aritmi (Kalp atışının düzensiz olması)
- Yatınca artan nefes darlığı
- Ayaklarda ödem
Tanı nasıl konulur?
Fizik muayene bulguları değerlendirilir. Kalp ritmini değerlendirmek için elektrokardiyogram (EKG) kullanılır. Klinikte kullandığımız basit, pratik tetkik: Ekokardiyografi(kalp ultrasonu) kapak yetmezliğinin varlığını, derecesini, nedenini gösterir. Bazı durumlarda detaylı değerlendirme için Trans özöfageal ekokardiyografi (TEE) ya da Kardiyak MR gerekebilir.
Tedavisi nasıldır?
Tedavi, nedenine ,yetmezliğin şiddetine ve ani olup olmadığına bağlı olarak değişir.
Hafif veya orta derecede mitral kapak yetersizliğiniz varsa herhangi bir tedaviye ihtiyacınız olmayabilir. Düzenli ekokardiyografi kontrolleri ile takip etmeyi tercih edebiliriz. Ayrıca eşlik eden şikayet ve klinik bulgulara göre şu ilaçlara da başvurabiliriz:
- Ritim bozukluğu geliştiyse ritim düzenleyici ilaçlar
- Kalp yetersizliği geliştiyse veya tansiyon eşlik ediyorsa kalbin iş yükünü azaltmaya yardımcı olmak için anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörleri ve beta blokerleri,
- Ödemi azaltmak için idrar söktürücüler (diüretikler),
- Atriyal fibrilasyonunuz varsa kan pıhtılarını önlemek için kan sulandırıcılar (antikoagülanlar),
İleri kapak yetmezliğinde tamir veya protez kapak değişimi gündeme gelebilir. Burada önemli olan cerrahi gereksinim için uygun sürenin geçirilmemesidir. Bu nedenle hekiminizce belirlenen aralıkta düzenli Ekokardiyografi kontrollerinizi aksatmayınız.