Çarpıntı ve Ritim Bozukluklarına Bütüncül Yaklaşım
Ritim bozukluğu; kalbin, normal ritmi haricinde gelişen hızlanma, duraksama, blok gibi ileti bozuklukları, ekstra atımlar gibi gelişen anormalliklerdir.
Bulgu- Belirtiler:
Hiç bir belirti vermeyebilir.
Ritim bozukluğu karşımıza her zaman kalp hızında artma – çarpıntı olarak çıkmaz. Bazen
-nabızda ani düşmeler,
-ani tansiyon dengesizlikleri,
-bayılma veya bayılır gibi olma,
-duraksama veya baskı hissi
-ellerde ayaklarda karıncalanma uyuşma boşluk hissi şeklinde de hissedilebilir
Normal kalp hızı kaç olmalı?
Kalp hızı normali: dakikada 60-100 atımdır. Ancak egzersiz, ateşli hastalıklar gibi fizyolojik ihtiyacın arttığı durumlarda 100 üzerinde değerler alınabilir. Benzer şekilde uyku veya istirahat altında 60 altında değerler gözlenebilir. Normal aralık dışındaki her değer patolojik ya da hastalık olduğu anlamına gelmez.
Kalp hızını fizyolojik olarak artıran durumlar:
-Egzersiz
-Sigara, alkol kullanımı
-kafeinli içecekler
-Susuzluk
-Gebelik
-Uykusuzluk
-Yoğun stres
-Enfeksiyon dönemleri
-Bazı ilaçların kullanımı
Hangi durumlar kalp hastalığına işaret edebilir?
Özellikle bir tetikleyici olmadan, kendiliğinden aniden başlayan ve aniden sonlanan nabızda çok yüksek hızlanmalar,
bayılma ya da bayılır gibi olmaya neden olan nabız değişiklikleri,
aile öyküsü olanlar mutlaka ileri tetkikle incelenmeli.
TEKLEME HİSSİ:
Bazen kişi aniden gelişen bir bir tekleme hissi ya da midesinde ani gelişen bir şişkinlik-içinde baloncuk yükseliyormuş hissi ya da baskı hissi ya da aniden el ayaklarda çekilme- karıncalanma hissi tarifleyebilir. “Ventriküler Ekstra Atım” dediğimiz ekstra atımlar bu şekilde hissedilebilir. Kişi çoğunlukla şikayetini tarifleyemez ancak anormal bir his olduğu için kaygılanır. Ölüm korkusu yaşayabilir. Anlık bir atım olduğu zamanlarda acile gidince çekilen Elektrokardiyografiler normal gelebilir. Bu atımları göstermek için 24-48 saatlik Ritim Holter tetkiki kullanırız. Herkeste stresle tetiklenen nadir ekstra atımlar olabilir. Ancak bunların önemini belirlemek için öncelikle mutlaka ileri tetkikle analiz etmemiz gerekir
RİTİM BOZUKLUKLARI TANI VE TEDAVİSİNDE BÜTÜNCÜL YAKLAŞIM:
-Anamnez
Kalp ritim bozukluğu şikayetleri olan ya da ritim bozukluğundan şüphelendiğimiz hastalarda ilk yaklaşım detaylı anamnez almaktır. Ritim bozukluğunu tetikleyen kök sebep tayini önemlidir. Tetikleyici neden uyku düzeninizden, beslenmenize; kafein tüketim miktarından stres yönetiminize herhangi bir basamakta olabilir. Öncelikle tetikleyici nedenleri tedavi etmeli ve yönetmeliyiz.
-Kan tahlili:
Bu bireylerde detaylı kan tetkiki ile tetikleyici bir hormonal sebep olup olmadığı (özellikle guatr), eşlik eden vitamin/mineral eksiklikleri, elektrolit bozuklukları, Iyot eksikliği, enfeksyion varlığı taranmalıdır.
-Elektrokardiyografi (EKG):
Bzal kalp hızı ve ritmini değerlendirmek için tüm hastalara EKG çekilir. Bazı bireylerde tek spor bir EKG ile tanı konulabilir bazen ileri tetkil gerekir.
-Ekokardiyografi:
Bütün hastalarda zeminde tetikleyici yapısal kalp hastalığı olup olmadığı, kalbin fonksiyonları, kalp kapak yapı ve fonksiyonları , kalp duvarları, miyokard ve perikardın yapısı detaylıca değerlendirilmelidir.
-Ritim Holter:
Anlık EKG ile tanı konulamayan hastalarda en az 24 saat (bazen 48-72 saat gibi daha uzun süreli Ritim Holter cihazı takılmasını öneririz.
-Tansiyon Holter:
Ritim bozukluklarına tansiyon dengesizliğinin eşlik etmesinden şüphelendiğimiz durumlarda Tansiyon Holter ile eş zamanlı değerlendirme isteriz.
-İleri görüntüleme tetkikleri:
Bazal tetkikler haricinde bazı hastalarda daha ileri görüntüleme ve tetkik gerekebilir.
EPS (Elektro fizyolojik çalışma)- ABLASYON
Diğer tetkikler tamamlandıktan sonra bazı riskli ritim bozukluklarında veya tedaviye yanıt vermeyen olgularda EPS çalışma ve/veya ablasyon gerekebilir.
RİTİM BOZUKLUKLARININ BÜTÜNCÜL YAKLAŞIMLA TEDAVİSİ:
Ritim bozukluklarının tedavisinde kök sebepleri tedavi etmek çok önemli. Aksi halde ilaç tedavisi başlansa bile yetersiz kalacaktır. Bu çerçevede kişinin tüm yaşantısı ve olası tetikleyiciler tek tek ele alınır.
Eksik vitamin ve mineraller desteklenir.
Özellikle, kişiye özel Magnezyum desteği verilir.
Kansızlık varsa mutlaka demir depoları yerine konulur.
Alkol ve sigaradan kaçınılması önemlidir.
Uykusuzluk problemi varsa çözülmelidir.
Stres yönetimi çok önemli. Stresle baş etme teknikleri ele alınır.
Hekiminizce özellikle yasaklanmadıysa egzersize mutlaka devam etmeniz kalp hızını düzenler.
Kilo kontrolü ve beslenmenin gözden geçirilmesi, intolerans olan gıdaların beslenmeden çıkarılması gerekir.
Kafeinli içecekler kısıtlanır ( Günlük toplamda en çok 250 mg kafein)
Kişinin kendi nefes paterni analiz edilerek yanlış nefes alışkanlıkları saptanır ve kişiye özel nefes egzersizleri planlanır.
Muayene ve tetkik sonuçlarına göre kalp hızı düzenleyici ilaçlar başlayabiliriz.
Pıhtılaşma riskini artıran bazı ritim anormalliklerinde kanı sulandırıcı ilaçlar başlayabiliriz.
EPS ve ablasyon, kalp pili ya da şoklama cihazı (ICD) gereken durumlar olabilir.