HANGİ KAHVE-NE ZAMAN-NE MİKTARDA ?

Kahve; binlerce yıldır insanoğlunun sofrasında yerini almış, tüm dünyada en çok tüketilen içecekelrdendir. Kahveyi hayatımıza bu denli sokan sadece sosyalleşme aracı olarak görülmesi değil; aynı zamanda bugün yüzlerce bilimsel yayınla da kanıtlanmış faydalarıdır.

Kahvenin Faydaları:

İçerisinde bulunan kafein, klorojenik asit, kahweol, kafestol gibi biyoaktfi bileşenler kahveyi fonksiyonel bir içecek yapar.

Düzenli kahve tüketiminin getirdiği faydalar;

-Demans, inme riskini azaltır
-Karaciğer ve kolon kanseri riskini azaltır
– Kalp damar hastalığı riskini azaltır
-Tip 2 Diyabet riskini azaltır
-Spor öncesi tüketimi egzersiz performansını artırır
-Kahve güçlü bir antioksidandır, içerdiği polifenoller iltihabı azaltan etki gösterir
-İltihap azaltıcı etkisi nedeniyle kronik hastalıklara yakalanma riskini azaltır
-Kafein; metabolizmayı ve yağ yakımını hızlandırır, algı ve odaklanmayı artırır
-Kolesterolü düşürür
-Düzenli filtre kahve tüketen kadınlarda meme kanseri riski %50 daha az sıklıkta görülmüştür.

HANGİ KAHVE FAYDALI?

Faydalı etkilerinden bahsettiğimiz kahveler işlenmemiş, katkısız, aromasız çekirdek kahvelerdir.

Hazır paket kahvelerde kullanılan aroma verici, tatlandırıcı, krema gibi katkı maddeleri kahveyi faydalı bir içecek olmaktan uzaklaştırır.

Çekirdek kahvelerden elde edilen kahveler, faydalı kahvelerdir.

KAHVENİN KAVRULMA DERECESİ:

Kahveye uygulanan kavrulma işlemi; kanserojen bir madde olan Akrilamid oluşumuna sebep olur. Yapılan çalışmalar Akrilamid oranının en az saptandığı kahvelerin: Orta kavrulmuş çekirdek kahveler olduğunu gösterir. Kahve çekirdeklerinin çok kavrulması Akrilamid oranının yükselmesine sebep olur.

SOĞUK DEMLENEN (COLD BREW) KAHVELER:

Son zamanlarda popüler olan soğuk kahve aslında yeni değil, soğuk suyla kahvenin demlenmesi yüz yıllar önce de uygulanmaktaydı.

Bu kahvenin temel özelliği, soğuk su ile demlenerek yapılmasıdır. Diğer soğuk kahveler sıcak su ile demlendikten sonra buz veya soğuk sütün eklenmesiyle soğumuş hâle gelir. Cold brew yapımında ise kahve çekirdeklerinin en az 10 saat buzdolabında bekletilmesi gerekir.

Yapılan çalışmalar; soğuk veya sıcak demlemeyi karşılaştırmış ve kafein içeriği açısından anlamlı bir fark saptamamıştır. Benzer şekilde; kahvenin faydalı etkileri ile ilgili de her iki yöntem arasında bir fark yok. Demleme suyunun sıcaklığı kahve çekirdeğinden ekstraksiyonu gerçekleşen bazı maddelerin oranında değişiklik yaratsa da , her iki kahve arasında oluşan fark daha çok lezzette gözlenmiş. Sıcak su ile demlenen kahvelerde daha fazla buruk tat oluştuğu gerekçesiyle, cold brew kahvelerin; buruk tadı maskeleyen süt-şeker kullanımını azalttığına dair görüşler de var.

Çalışmalar kahvenin demleme sıcaklığının; kahve çeşidi ya da kavurma derecesi gibi baskın bir karakter olmadığını göstermekte.

Özetle; damak zevkinize göre sıcak veya soğuk, her ikisini de tüketebilir, her ikisinden de faydalanabilirsiniz.

KAHVE İLE KAFEİN TOKSİSİTESİNE DİKKAT:

Kahvenin faydalı etkilerinden bahsederken dozundan bahsetmezsek olmaz. Kahvede bulunan kafein uyarıcı, metabolizma hızlandırıcı gibi olumlu etkilere sahip olsa da yüksek doz alındığında toksisite belirtilerine sebep olabilir.

Kafein toksisitesi:

-Çarpıntı
-Huzursuzluk
-Yüksek kaygı düzeyi, sinirlilik
-Ellerde titreme
-Uykusuzluk
-Çarpıntı- tansiyon dengezilikleri
-Halsizlik

**Kafeinin olumsuz etkileri özellikle günlük 350-400mg üzerine çıkıldığında ortaya çıkar.

**Çarpıntı, ritim bozukluğu, tansiyon problemleriniz varsa günlük 250 mg güvenli kafein doz limitinin üzerine çıkmamanız gerekir.

***1 fincan Türk kahvesinde 40-50 mg kafein bulunurken; 1 kupa filtre kahvede bu doz 150-25o mg’a çıkabilir. Benzer şekilde siyah/ yeşil çay da kafein içerir.

KAFEİNSİZ KAHVELER:

Kahveyi seven ancak kafeinin etkilerini tolere edemeyenler kafeinsiz (de kafeinize ) kahvelere yönelmektedir.

Kafeinsiz kahve; çekirdekler kavrulmadan ve öğütülmeden önce kafeini alınan kahvelerdir. Bu işlem esnasında da kafein %95-97 oranında uzaklaştırılır. Kafein tamamen sıfırlanamaz. Fayda açısından, kafeinli kahvelerle bir farkı yoktur. Ancak işlenme esnasında antioksidan kapasitesini bir miktar kaybeder.

Kafein kısıtlaması gereken bireylerde alternatif olarak tercih edilebilir.